Polska to nie jest kraj dla #mikroprzygód. Jest piękna, bywa dzika. Przychodzi jednak taki moment, gdy dostajesz kubeł zimnej wody na głowę. Plan był prosty:
ognisko na plaży, wymiana doświadczeń, opowieści o podróżach a na
koniec wschód słońca nad Bałtykiem. Wszystko w ramach grupy
Mikroprzygody TRÓJMIASTO. Pozwolenia na ognisko wydaje Urząd Morski.
Składam wniosek, przelewam hajs. Czekam. Dosyłam zgodę dzierżawcy terenu
– nie ma przeciwwskazań. Niestety urzędy często mają inne zdanie.
Dostaję odmowę i czuję jak frustracja narasta. Bo chodzi o ochronę
przyrody.
ALLEMANSRÄTTEN
‘Prawo wszystkich ludzi’ obowiązuje na północy. W Szwecji, Norwegii i
Finlandii. Jego przekaz jest jasny: każdy człowiek ma prawo do kontaktu
z naturą, bo jest jej integralną częścią. Każdy może do woli włóczyć
się po lasach, zbierać grzyby, jagody czy kwiaty. Pływać w rzekach i
jeziorach, a gdy tylko czuje taką potrzebę ruszyć w góry i biwakować w
dowolnym niemal miejscu (minimum 150 metrów od zabudowań), jeśli tylko
swoją obecnością nie ingeruje w życie innych ludzi.
Byłem za kołem
podbiegunowym w szwedzkiej Laponii i na norweskim płaskowyżu
Hardangervidda. Nie znalazłem tam ani jednego papierka, a śnieg przy
wydeptanych ścieżkach ma kilkanaście odcieni, ale żaden z nich nie jest
żółty. Bo ochrona przyrody to kwestia tego co mamy w głowach. Kolejne
zakazy tego nie zmienią. Jeśli ci na czymś zależy to o to dbasz. Proste.
Właśnie takie jest prawo wszystkich ludzi. Nazywają je Allemansrätten.
PO PIERWSZE NIE ZABIJAJ
W czerwcu i lipcu przejechaliśmy z dzieciakami Polskę na rowerach –
od Helu po Śnieżkę. Kilkusetletnie zabytki, wspaniałe muzea i
jakiekolwiek inne przejawy ludzkiego potencjału nie miały dla nas
najmniejszej wartości. Z zapałem jednak próbowaliśmy zaszczepić w
naszych synach pasję do przebywania na świeżym powietrzu: dzikiej
natury, biwaków, ognisk, wspinania na drzewa, górskich wędrówek czy
kajakowych spływów. Obserwowanie jak sobie radzą, budują swą
niezależność oraz wiedzę o otaczającym ich świecie od początku były dla
nas najlepszą nagrodą za wszystkie trudy i wyrzeczenia tej niełatwej
podróży. Ze zdumieniem obserwowałem jak Franek po krótkim odpoczynku w
cieniu drzewa, machał mu swoją małą rączką na pożegnanie, mamrotając
ciche ‘dziękuję’. Za co? Za cień, który nam dało. Wrażliwość oraz
związek z naturą jest czymś, z czym rodzimy się na tym świecie. Naszym
celem nie jest wytworzenie tych emocji i potrzeb w naszych dzieciach,
one już w nich są. Zróbmy wszystko by ich w nich nie zabić, by kolejne
pokolenia nie poznawały świata już tylko za pomocą YouTube.
OCHRONA PRZYRODY W POLSCE
I teraz gorzko: żyjemy w kraju, w którym narodowym wrogiem z dnia na
dzień staje się kornik w tysiącletniej puszczy. W kraju, w którym gość z
dużą flintą i małym ptakiem może cię bez większych konsekwencji
postrzelić tylko dlatego, że za bardzo przypominasz dzika. Nie możesz
natomiast legalnie, wraz z grupą przyjaciół spędzić nocy pod namiotem w
dowolnym miejscu w lesie. Mamy w Polsce 23 Parki Narodowe, ponad 120
krajobrazowych i spory odsetek terenów chronionych w inny sposób. Do
tego dziesiątki tysięcy zakazów i obostrzeń. Ochrony przyrody powinno
dokonywać się poprzez edukację, bo (powtórzę raz jeszcze): jeśli ci na
czymś zależy to o to dbasz. Każdy kolejny zakaz to objaw bezradności
państwa, a od pokoleń wiemy, że to co zakazane kusi najbardziej. Nie
jesteśmy intruzami natury, nie rywalizujemy z nią. Jesteśmy jej częścią.
MANIFEST MIKROPRZYGÓD
Ten tekst to dla mnie pewnego rodzaju manifest. Skierowany jest do
was drogie Parki Narodowe, Urzędy Morskie i Nadleśnictwa. Będę spał w
namiocie, rozwieszał hamak, kopał jamy śnieżne, pływał w jeziorach i
rzekach. Będę uczył tego swoje dzieci i namawiał wszystkich, którzy
widzą w tym jakąś wartość. Będę to robił pomimo tego, że jest to
nielegalne. Pewnie, że wolałbym się z wami spotkać przy ognisku zamiast w
prokuraturze. Ale to wy dokonujecie wyboru. Bez natury jesteśmy niczym.
Nie zmienicie tego.
Nieważne czy myślisz tak jak ja. Jeśli bliskość natury jest dla
Ciebie wartością dołącz do jednej z mikroprzygodowych grup: POZNAŃ,
WARSZAWA, TRÓJMIASTO, KRAKÓW, a przygodowe wpisy w sieci oznacz tagiem #mikroprzygody. Jest nas wielu. Wiem to.
Mateusz Waligóra
***
Za: https://outdoormagazyn.pl/2019/01/manifest-mateusza-waligory/