piątek, 23 sierpnia 2024

Major NSZ Stanisław Ostwind-Zuzga - Polak żydowskiego pochodzenia

 Brak dostępnego opisu zdjęcia.

               Katowany przez polską oraz sowiecką bezpiekę na początku 1945 roku, pytany dlaczego jako Żyd służył w „faszystowskich” Narodowych Siłach Zbrojnych, major Stanisław Ostwind-Zuzga powtarzał, że nie jest Żydem, ale Polakiem żydowskiego pochodzenia. W całym podziemiu niepodległościowym nie było w innego Polaka żydowskiego pochodzenia, który doszedłby do tak wysokiej rangi oficerskiej. 
 
Żołnierz Legionów i przedwojenny policjant. W czasie II wojny światowej wstąpił do Narodowej Organizacji Wojskowej, a następnie do Narodowych Sił Zbrojnych, pełniąc funkcję komendanta powiatowego. Gdy po aresztowaniu odmówił współpracy z komunistami, został skazany na śmierć i rozstrzelany.
 
Stanisław Ostwind-Zuzga urodził się 26 kwietnia 1899 r. w Warszawie jako Szmul Ostwind, w rodzinie żydowskiej Wolfa Ostwinda i Rebeki z domu Saudel. W czasie I wojny światowej walczył w 1. Pułku Piechoty Legionów. Po kryzysie przysięgowym został internowany przez Niemców.
 
W 1919 r. ukończył szkołę podoficerską i otrzymał przydział do 36. Pułku Piechoty Legii Akademickiej. W jego szeregach walczył z bolszewikami. W 1920 r. przyjął chrzest w Kościele katolickim.
 
Od 1921 r. pracował jako posterunkowy w policji, później od 1932 aż do wybuchu II wojny światowej na stanowisku referenta Wydziału Personalnego Komedy Policji w Warszawie. W II RP był wielokrotnie odznaczony, m.in. Krzyżem Legionowym, Medalem 10-lecia Odzyskanej Niepodległości, Krzyżem Zasługi za Dzielność oraz Krzyżem Niepodległości. Podczas okupacji przyjął nazwisko Zuzga i ukrywał się na Podlasiu. Latem 1942 r. wstąpił do struktur Narodowej Organizacji Wojskowej, a później do Narodowych Sił Zbrojnych. W maju 1944 r. objął funkcję komendanta powiatowego NSZ w Węgrowie.
 
1 czerwca 1944 r. został awansowany do stopnia majora. Był jedynym dowódcą pochodzenia żydowskiego w polskiej konspiracji o tak wysokiej randze.
 
Działalność konspiracyjną prowadził także podczas okupacji sowieckiej. W styczniu 1945 r. został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa i przewieziony do aresztu w Otwocku. Gdy komuniści odkryli jego pochodzenie, zaproponowali mu współpracę. Odmówił, pozostając wiernym Polsce, swoim przekonaniom oraz przysiędze złożonej Narodowym Siłom Zbrojnym.
Rozstrzelany przez komunistów 4 lutego 1945 roku.