poniedziałek, 13 maja 2013

Nacjonalizm a konserwatyzm i monarchizm. Action Francaise i jej promieniowanie - (red.) Jacek Bartyzel, Dariusz Góra-Szopiński


Nacjonalizm a konserwatyzm i monarchizm. Action Francaise i jej promieniowanie / Le nationalisme face au conservatisme et au monarchisme. Action francaise et son rayonnement
 
   Action Française była przez kilka dziesięcioleci ośrodkiem krystalizacyjnym i punktem odniesienia dla szkół oraz ruchów politycznych nacjonalistycznej, i na ogół także rojalistycznej, prawicy nie tylko we Francji, ale w różnych częściach świata. Nie tylko w najbliższych Francji kulturowo krajach romańskich – o czym dowodnie świadczą choćby nazwy takich kierunków, jak: Acción Española, Integralismo Lusitano czy Acção Integralista Brasileira, ale nawet spoza obszaru cywilizacji zachodniej: w krajach arabskich, Czarnej Afryki czy w Wietnamie. Również w Polsce myśl Maurrasa, Daudeta, Bainville'a i innych luminarzy „nacjonalizmu integralnego” inspirowała zarówno wielu narodowców (zwłaszcza w pokoleniu „młodej endecji” z lat 30.), jak i konserwatystów i monarchistów, osobliwie Stanisława Mackiewicza (Cata), Adolfa M. Bocheńskiego i Leszka Gembarzewskiego. W samej zaś Francji trudno byłoby wskazać wybitną postać z życia umysłowego pierwszej połowy XX wieku, nawet spośród tych, którzy odeszli potem w zupełnie inną stronę (by wspomnieć choćby późniejszych faszystów: Pierre'a Drieu La Rochelle'a i Roberta Brasillacha, późniejszego komunistę Maurice'a Blanchota czy psychoanalityka Jacquesa Lacana), która nie przeszłaby przez intelektualny trening „maurrasizmu”. O sile i uroku formuły nationalisme integral świadczą również tworzone, bądź jako uzupełniające, bądź konkurencyjne, formuły: syndicalisme intégral Georgesa Valoisa, traditionalisme intégral Rene Guenona, humamstne intégral Jacquesa Maritaina czy personalisme intégral Emmanuela Mouniera. Nie należy też zapominać, że przez szkołę Action Française przeszli w młodości dwaj prezydenci V Republiki Francuskiej, którzy wywarli największy wpływ na kształt Francji (i Europy) współczesnej: Charles de Gaulle i François Mitterand.
Ze Wstępu