Francuskie środki masowego przekazu podały informację o śmierci 96-letniego założyciela i wieloletniego przywódcy Frontu Narodowego, Jean-Marie Le Pena, przez dekady zawzięcie zwalczanego przez całą elitę Francji.
Informująca o śmierci wybitnego polityka France24 powołuje się na oświadczenie jego rodziny. Według jego treści Le Pen zmarł w ośrodku opieki, w którym przebywał od kilku tygodni „otoczony przez kochających go” ludzi. Przez lata krytykowany czy wręcz potępiany przez polityków, publicystów, dziennikarzy wszystkich opcji poza swoją własną, dziś ponownie zapełnia medialne przekazy w ojczyźnie i na świecie. Urodził się ubogiej rodzinie rybackiej w Trinité-sur-Mer w Bretanii. Uczył się między innymi w szkole jezuickiej. Jeszcze jako nastolatek sympatyzował z monarchistycznym ruchem Action Française.
Wkrótce po ukończeniu studiów prawniczych zaciągnął się do Legii Cudzoziemskiej, w szeregach której znalazł się w Indochinach, pod koniec walk Francji o utrzymanie tej kolonii, którą w 1954 r. Francuzi opuścili. Jako żołnierz Le Pen brał udział w interwencji francusko-brytyjskiej w Kanale Sueskim, służył też w Algierii, gdzie walczył z arabskim Frontem Wyzwolenia Narodowego (FLN). W tamtych czasach pozostawał zdecydowanym zwolennikiem obrony francuskiego imperium kolonialnego. Już w 1956 r. został wybrany do Zgromadzenia Narodowego z ramienia populistycznej Unii Obrony Handlu i Rzemiosła (UDCA) Pierre’a Poujade’a. Kadencji nie dokończył wyruszając na wojnę. W 1965 r. Le Pen kierował kampanią prezydencką prawicowego kandydata Jeana-Louisa Tixier-Vignancoura, który uzyskał 5,19 proc. głosów.
W 1962 r. Le Pen nie zdołał odnowić mandatu w parlamencie. W 1972 r. założył Front Narodowy (FN), który w kolejnych dekadach skupiać będzie zdecydowaną większość francuskich nacjonalistów i tradycjonalistów. Już wówczas stał się znany z krytyki masowej imigracji, choć nie miał problemów z uznaniem tych mieszkańców Algierii, którzy w czasie wojny pozostali lojalni wobec Francji (harkis). Jako persona dominująca nad partią, Le Pen poprowadził ją do pierwszych sukcesów wyborczych już w latach 80 XX wieku. W 1986 r. FN zdobył wyborach do Zgromadzenia Narodowego 9,6 proc. poparcia i 35 mandatów. W kolejnych wyborach cztery lata później przy identycznej proporcji głosów… FN uzyskał już tylko jeden mandat. Wszystko z powodu ordynacji wyborczej, większościowej, z dwiema turami.
Właśnie w latach 80 XX w. ukształtował się „kordon sanitarny” wokół Le Pena i FN tworzony właściwie przez wszystkie systemowe partie, od postagaullistów po komunistów, zwany przez główny nurt „frontem republikańskim”. Do końca przewodnictwa Le Pena w partii, FN zdobywał od 4 do niemal 15 proc. poparcia i tylko raz udało mu się zdobyć jeden mandat. Przedstawiciele elity nie ukrywali, że zmiana ordynacji wyborczej miała związek właśnie z chęcią eliminacji „skrajnych” ruchów politycznych. W Parlamencie Europejskim FN od 1984 r. nieprzerwanie uzyskiwał reprezentację polityczną, stając się najbardziej stałym przedstawicielem europejskich środowisk nacjonalistycznych.
Sam Le Pen startował w kolejnych wyborach prezydenckich od 1988 r. osiągając w nich każdoroazowo kilkunastoprocentowe poparcie. Największym sukcesem były wybory w 2002 r., kiedy to 16,86 proc. głosów wystarczyło Le Penowi by dostać się do drugiej tury, w której zmierzył się z Jacquesem Chiracem. Zmasowana kampania wzywająca do głosowania za tym ostatnim tylko po to, by nie dopuścić do zwycięstwa lidera Frontu Narodowego połączyła ponownie wszystkie partie i media głównego nurtu. Le Pen ustąpił ze stanowiska przewodniczącego FN w 2010 r. po latach słabszych wyników wyborczych. W wyborach następcy zwyciężyła jego córka – Marine. W 2015 r. córka doprowadziła do usunięcia założyciela partii z jej szeregów po batalii sądowej. W 2018 r. przeforsowała zmianę nazwy na Zjednoczenie Narodowe (RN).
Jean-Marie Le Pen był konsekwentnym nacjonalistą, krytykują rozmiary imigracji do Francji i rolę jaką odgrywają we francuskim społeczeństwie, także wówczas, gdy odnosił się do składu etnicznego francuskiej reprezentacji piłkarskiej w 1998 r. czy pochodzenia kandydata i późniejszego prezydenta postgaullistów Nicolasa Sarkozego. Był zdecydowanym suwerennistą i krytykiem Unii Europejskiej. Bronił postawy Francuzów, którzy zdecydowali się bronić struktur Vichy i osobiście marszałka Philippe’a Pettaina. Został ukarany grzywną za stwierdzenie z 1987 r., w którym określił komory gazowe z czasów drugiej wojny światowej „detalem historii”. Początkowo zwolennik ekonomicznego liberalizmu z biegiem czasu kierował partię na bardziej socjalne tory, którą to ewolucję dokończyła jego córka. Le Pen wielokrotnie unikał kategoryzowania się na osi prawica-lewica. Osobiście kulturowo konserwatywny, nie zapobiegł liberalizacji partii pod tym względem.
Nawet przez politycznych wrogów uważany była za postać trwałości w poglądach, niepodatności na presję i charyzmatycznego lidera. Zdolny mówca potrafił mobilizować tłumy zwolenników jako wyrafinowany, ale nierzadko ostry i sardoniczny polityk. Zarazem to właśnie bezkompromisowość Le Pena poróżniła go z córką i doprowadziła do wykluczenia z partii jaką założył, która pod wodzą córki wzięła kurs na liberalizację. Le Pen był prekusorem zjawiska narodowego populizmu w powojennej Europie. Do początku XXI wieku właściwie jedynym jego relewantnym politycznie reprezentantem na kontynencie.
france24.com/kresy.pl
