Od Redakcji: Przedstawiamy naszym 
Czytelnikom tłumaczenie wywiadu przeprowadzonego z anonimowym 
kanadyjsko-francuskim faszystą przez tamtejszą sekcję katolickiej 
organizacji Deus Vult (R.L.)
Na początek, czy mógłbyś nam powiedzieć jakie formy przyjął przedwojenny faszyzm w Kanadzie?
W Kanadzie, jak i na całym Zachodzie, 
kryzys 1929 roku odsłonił prawdziwe oblicze kapitalistów. Podczas gdy 
zaślepione hordy pogrążyły się w walce klasowej, najbardziej przenikliwi
 Kanadyjczycy zrozumieli, że jedynym rozwiązaniem jest autorytarny i 
hierarchiczny ustrój społeczno-polityczny oparty na modelu 
korporacyjnym. Każda część społeczeństwa powinna być reprezentowana 
przez swoją naturalną elitę, „arystokrację” jak nazwał ją Adrien Arcand.
 Oczywiście, w przypadku Kanady francuskiej mówimy tu o korporacjonizmie
 chrześcijańskim.
Jaką rolę w narodzinach miejscowego faszyzmu odegrał ksiądz Lionel Groulx?
Ksiądz Groulx odegrał istotną rolę jako 
historyk, na polu walki francuskich Kanadyjczyków o swoją tożsamość. 
Zasłużył się szczególnie w dziele wydobycia na powierzchnię dziejów 
(dosł. „wykopania” – déterrer) historii rasy francuskiej w Kanadzie, 
dając jej na powrót jej bohaterów i sławiąc jej zwycięstwa. Pracował na 
polu tożsamości, zainspirował całe pokolenie, w odniesieniu jednak do 
ruchów faszystowskich, nie było tu bezpośredniej współpracy… Można by 
powiedzieć, że on również pragnął społecznego odrodzenia, rozumianego 
jednak na innym planie.
Jakie faszystowskie ruchy istniały w Kanadzie (szczególnie we francuskiej)?
We francuskiej Kanadzie przeważała PNSC 
(Parti National Social Chrétien – Chrześcijańska Partia 
Narodowo-Społeczna), która była pierwszą antykomunistyczną i 
korporacyjną partią w kraju. W 1938 r. ruchy faszystowskie ze wszystkich
 prowincji Kanady zjednoczyły się w nową Partię Jedności Narodowej 
Kanady (PUNC – Parti de l’Unité Nationale du Canada), której przywódcą 
jednogłośnie wybrany został Adrien Arcand. Jakie jeszcze ruchy 
faszystowskie istniały w Kanadzie? Były tak wewnętrznie zróżnicowane, że
 żaden z nich ostatecznie jednolicie się nie uformował.
Jakie było ich stanowisko względem Francji i imperium francuskiego?
Nasi faszyści szybko zdali sobie sprawę,
 że zagrożenie ma charakter globalny i że prowadzona przez nich walka 
toczy się o zachowanie cywilizacji chrześcijańskiej i zachodniej, toteż 
Francuzi i wszystkie inne narody powinny prowadzić ją ramię w ramię.
Czy czuli oni silną sympatię, czy raczej niechęć do niemieckiego narodowego socjalizmu?
Jak wszędzie indziej w ówczesnych 
czasach, nasz faszyzm zorientowany był bezpośrednio na nasz własny 
naród, odnosząc się równocześnie z sympatią do III Rzeszy ze względu na 
wspólną sprawę. Nie było jednak mowy, by stał się satelitą Niemiec lub 
Włoch, będąc finansowanym przez obce państwo, jak głosiła propaganda 
żydowsko-komunistyczna w Kanadzie.
Jak niemal wszędzie indziej w tamtych 
czasach, nasi faszyści zmuszeni byli porzucić swastykę jako swój symbol 
organizacyjny, gdy stała się ona oficjalnym symbolem hitlerowskiej 
Rzeszy, choć nie odbyło się to bez protestów z ich strony.
W sensie geopolitycznym, czy 
kanadyjscy faszyści pozostawali w dobrych relacjach z faszystami 
zagranicznymi, takimi jak na przykład ruchy ze Stanów Zjednoczonych?
Prawdopodobnie pozostawali w dobrych 
relacjach z faszystami ze Stanów Zjednoczonych, ponieważ Adrien Arcand 
został zaproszony na wielki zjazd faszystów amerykańskim zorganizowany w
 nowojorskim hipodromie 30 października 1937 r. Po wysłuchaniu Jamesa 
Weelera-Hilla, przywódcy grupy amerykańskich Niemców, Johna Finizio, 
szefa grupy włosko-amerykańskiej i Henry’ego Beamisha, prezesa 
angielskich „Brittons”, tłum przywitał wielką owacją katolickiego 
faszystę kanadyjsko-francuskiego.
Popołudnie tego dnia skończyło się 
zamieszkami z udziałem marksistów, którzy wdawszy się w walkę z 
nowojorską policją i faszystowskimi służbami porządkowymi, zostali 
usunięci w ciągu kwadransa.
źródło: http://deus-vult.org/actualites/un-fasciste-du-canada-raconte-le-fascisme-canadien/ 
tłumaczenie z języka francuskiego: Ronald Lasecki
tłumaczenie z języka francuskiego: Ronald Lasecki