Jacek Bartyzel
Nic bez Boga, nic wbrew Tradycji.
Kosmowizja polityczna tradycjonalizmu karlistowskiego w Hiszpanii
Podstawą ich działania, politycznej aktywności był i jest kwadrylemat: Dios, Patria, Fueros, Rey.
Byli i są wierni Bogu, Ojczyźnie, Prawom i Wolnościom Realnym, Królowi.
Tylko podkreślanie roli króla, legitymizmu i legalizmu jako zagadnień
związanych z panowaniem królewskim, z prawowitością władzy królewskiej
odróżnia ich od klasycznych republikanów typu Cycerona.
Osoba
króla, legitymującego się "starożytnym" prawem do tronu, a właściwie - w
ich rozumieniu - pochodzeniem swego urzędu i władzy od Boga, jest dla
nich osobowym zwornikiem i zarazem gwarantem suwerenności Ojczyzny,
obrony Ojczyzny i niezbywalnych praw jednostki ludzkiej. Historia ich
myśli i ruchu, historia sporów intelektualnych i wojen, jakie prowadzili
na przestrzeni ostatnich prawie 200 lat, jest tematem tej książki.
Publikacja
ta jest zarazem swoistym kalendarium, w którym niezwykle skrupulatnie
zapisano historię oporu tradycji wobec rewolucji, wierności Bogu
zderzonej z wiarołomstwem nawet wobec człowieka. Czytelnika Polskiego
zainteresuje niewątpliwie i pobudzi do refleksji kwestia pewnej
odmienności losów dwóch - nie tak dawno jeszcze - arcy-katolickich
narodów Europy: hiszpańskiego, któremu też poświęcona jest ta książka, i
polskiego. Wydaje się, że narracja autora pozwala zrozumieć polskiemu
czytelnikowi, dlaczego dla karlistów, tradycjonalistów hiszpańskich tak
ważny był król, podczas gdy w tradycyjnej Polsce raczej prawo do
uczestniczenia w jego elekcji; dlaczego dla Hiszpanów wiara katolicka i
wierność jej była i jest zasadniczym powodem usprawiedliwiającym oddanie
życia, a dlaczego w przypadku niegdysiejszych Polaków wiara była mniej
istotna niż wolność Ojczyzny; dlaczego wreszcie obie te nacje zarówno
ceniły sobie i były gotowe oddać życie w obronie realnych wolności i
swobód broniąc ich przede wszystkim przed uroszczeniami własnej władzy -
króla z urodzenia lub z wyboru.
Obcując
z niniejszym dziełem, jak pisał profesor Jan Kieniewicz w swej
recenzji: "...mamy do czynienia z wybitną monografią przygotowaną przez
znawcę europejskich nurtów zachowawczych. [Jest to] doskonałe
wprowadzenie do hiszpańskiej myśli zachowawczej, ujętej na tle
europejskim. Wynika to nie tylko z erudycji autora, ale także z precyzji
jego myślenia. Na świetnie dobranych przykładach pokazuje istotę
postawy zachowawczej i dowodzi jej znaczenia w panoramie hiszpańskiej
myśli politycznej. Szereg ważnych zjawisk z dziejów Hiszpanii zyskuje w
ujęciu autora nowe i bardzo ciekawie zaprezentowane ujęcie. (…)Są jednak
poważne powody, by monografię Jacka Bartyzela przedstawić (…)
czytelnikom polskim. (…) jego intencją było ukazanie karlizmu jako ruchu
i doktryny na wskroś kontrrewolucyjnej. A to jest sprawa wymagająca
wielkiej uwagi, ze względu na całkowicie odmienne doświadczenia polskie.
Z perspektywy polskiego poznawania Hiszpanii bardzo istotne znaczenie
ma także zwrócenie uwagi na tradycję las Españas, czyli koncepcji przeciwstawnej nowoczesnemu nacjonalizmowi".
Za: http://sklep.konserwatyzm.pl/nic-bez-boga-nic-wbrew-tradycji.-kosmowizja-polityczna-tradycjonalizmu-karlistowskiego-w-hiszpanii/
