"Historyczną
wadą narodowego charakteru polskiego jest zdolność do łączenia
opozycyjności z oportunizmem. Historia Polski od czasów Jagiellonów
wskazuje, że większość narodowego społeczeństwa polskiego prawie zawsze
znajdowała w opozycji do aktualnego działania aparatu państwowego.
Niezmiernie jednak charakterystyczne jest zjawisko,
że polscy narodowi opozycjoniści rodzili się, długo i normalnie żyli i
umierali w stanie opozycji. Kluczem do zrozumienia tego zjawiska jest
fakt, że byli po prostu oportunistami.
Wady charakteru narodowego czynią, że Polak opozycjonista przeciwstawia się systemowi w nieobowiązującej dziedzinie słów i odruchów, w praktycznej zaś działalności życiowej znakomicie się przystosowuje do nienarodowego ustroju państwowego społeczeństwa, w którym żyje. Ogromna większość zorganizowanych kandydatów na członków Obozu Przełomu Narodowego znajduje się dzisiaj w historycznych formacjach politycznych, tkwiących w opozycji, jest ona zniekształcona historycznymi wadami charakteru narodowego.
Poodgradzały się te historyczne formacje polityczne od aktualnej rzeczywistości rowami przeszłościowych nieporozumień, poniszczyły wszelkie mosty współdziałania i głoszą, że czekają na moment. Dlaczego czekają na moment? Bo czekają właśnie dalej, możliwości oportunistycznego przystosowania się do obecnej rzeczywistości, połączonego z radosnym zadowoleniem z tego, że nie jest się przecież odpowiedzialnym za to co się w Polsce dzieje.
(...) Podstawową cechą nowego typu Polaka jest nieugięta wola wielkości. Zasadę duszy polskiej tworzy romantyzm. Przyszłość, o jakiej myślą Polacy dla narodu i dla siebie, jest przeważnie wspaniała, nie licząca się z miernością dnia powszedniego. Dzieje się to dlatego, że tradycyjna psychika polska wyżywa się w fantazji, marzeniu, ułudzie, zamiast krystalizować się w czynie. Miejsce rzeczywistości jako materiału, w którym przyszłość jest wykuwana, zajmuje niezobowiązująca do wysiłku fantazja. Nowa Polska będzie posiadała nieugiętą wolę wielkości, płynąca z harmonii między wielkością jego marzeń i energicznego działania."
Bolesław Piasecki "Walka na dwóch frontach", Warszawa 1938.
