Czy był to tylko zwykły
zbieg okoliczności, czy raczej świadome działanie, że dniem
niepodległości ogłoszono 11 listopada? Wytłumaczenie zjawiska nie
nastręcza większego problemu.
Rada Regencyjna była uznanym na arenie
międzynarodowej podmiotem prawa międzynarodowego. Podjęła czynności
dyplomatyczne, co w praktyce oznacza, iż został wypełniony jeden z
podstawowych wymogów stawianych niezależnemu państwu przez społeczność
międzynarodową.
Deklaracja Niepodległości oznaczała w
praktyce zerwanie wszelkich więzów i jakiegokolwiek podporządkowania
państwom okupującym ziemie Królestwa Polskiego. Na mocy Deklaracji
Niepodległości Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego Rząd Polski w
Warszawie podjął działania związane z rozbrajaniem wojsk okupacyjnych
oraz przejmowanie struktur wojskowych w skład Polskiej Siły Zbrojnej. W
związku z powyższym, w świetle faktów politycznych formalnym dniem
odzyskania niepodległości jest 7 października.
Rada Regencyjna. Od lewej: Józef Ostrowski, ks. Prymas Aleksander Kakowski, x. Zdzisław Lubomirski |
Po powrocie Józefa Piłsudskiego do Kraju
z Magdeburga w dniu 10 listopada, Rada Regencyjna powierzyła
Marszałkowi w dniu 11 listopada zwierzchność nad wojskiem, czyniąc go w
ten sposób Ministrem Spraw Wojskowych. Był to planowany i spodziewany
przebieg wypadków. Józef Piłsudski przejmując z rąk Rady Regencyjnej
funkcję ministra, stał się jednym z członków Rządu Królestwa Polskiego.
Innej struktury zwierzchniej, krajowej, wówczas nie było.
Rada Regencyjna planowała powierzyć
Piłsudskiemu misję tworzenia nowego rządu, ale z uwagi na naciski
wewnętrzne, przy dużej popularności Marszałka, w dniu 14 listopada
przekazała na jego ręce władzę zwierzchnią w państwie, jako Naczelnemu
Wodzowi Wojsk Polskich. Niezależnie od tego faktu Polska jako państwo
pozostawała w dalszym ciągu królestwem. Dopiero 29 listopada Naczelnik, z
nadania Rady Regencyjnej, ogłosił reorganizację rządu Republiki Polskiej.
11 listopada stał się symboliczną datą
odzyskania niepodległości i nie mógł to być dzień 7 października,
ponieważ w tym dniu swoją niepodległość ogłosiło państwo pod nazwą
Królestwo Polskie.
Państwa zmieniają swoje ustroje, należy
to uznać za rzecz normalną, i tak było w przypadku Polski, która po 123
latach zaborów odrodziła się jako Królestwo Polskie. Z szacunku dla
prawdy i zaistniałych faktów należy stwierdzić, iż w dniach od 7
października do 29 listopada 1918 roku Polska była monarchią i nazywała
się Królestwem Polskim.
Badacze dziejów Polski nie zbadali i nie
wyjaśnili tego faktu politycznego, dlaczego Marszałek Piłsudski zmienił
ustrój Polski. Pozostaje bezsprzecznym faktem, że przejął władzę w już
zorganizowanym na terenach okupacji austriacko-niemieckiej państwie.
Nie on tworzył podwaliny struktury organizacyjnej, nie on tworzył aparat
administracyjny, oświatowy, sądowniczy i wojskowy, ale w walny sposób
przyczynił się do utrwalenia polskiej państwowości i kształtu granic
odrodzonego państwa.
Jan Skowera
OD REDAKCJI: Czy Józef Piłsudski przyczynił się do utrwalenia polskiej państwowości to rzecz dyskusyjna. Na pewno dzięki niemu w Rosji zwyciężyli bolszewicy i tego jako Polacy i Katolicy nie możemy mu zapomnieć.